Ένα διαδικτυακό εργαλείο παρακολούθησης και πρόβλεψης των αναγκών σε δεξιότητες της αγοράς εργασίας με ένα καινοτόμο εργαλείο ανάλυσης δεδομένων δεξιοτήτων.
O Μηχανισμός Διάγνωσης Αναγκών Αγοράς Εργασίας ως εργαλείο καλής πρακτικής
Τον Ιούνιο του 2025 εισήχθη ως καλή πρακτική ο ‘Μηχανισμός Διάγνωσης Αναγκών Αγοράς Εργασίας’ στο σύνολο των πρακτικών του Ευρωπαϊκού Δικτύου των Δημοσίων Υπηρεσιών Απασχόλησης (Public Employment Services – PES) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όπου εντάσσονται πρακτικές οι οποίες αντικατοπτρίζουν την πολιτική απασχόλησης της ΕΕ στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020».
Τι είναι;
Η ελληνική αγορά εργασίας εξελίσσεται ραγδαία. Εντός του πλαισίου αυτού, αναπτύχθηκε ο Μηχανισμός Διάγνωσης Αναγκών Αγοράς Εργασίας, ένα διαδικτυακό εργαλείο παρακολούθησης της αγοράς εργασίας που συνδυάζει ανάλυση μεγάλων δεδομένων με δεδομένα επαγγελματικής ζήτησης και δεξιοτήτων, προσφέροντας λύσεις για πιο αποτελεσματικές υπηρεσίες απασχόλησης και πολιτικές αγοράς εργασίας. Το εργαλείο βοηθά στην πρόβλεψη των αναγκών σε δεξιότητες, με σκοπό τη βελτίωση των πληροφοριών για την αγορά εργασίας και την ενίσχυση των υπηρεσιών που παρέχονται στους συμβούλους των δημόσιων υπηρεσιών απασχόλησης, στους αναζητούντες εργασία και στους εργοδότες.
Λειτουργεί υπό την εποπτεία της ΔΥΠΑ (Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης) και της Μονάδας Εμπειρογνωμόνων για την Απασχόληση, Κοινωνική Ασφάλιση, Πρόνοια και Κοινωνικές Υποθέσεις (ΜΕΚΥ) του Ελληνικού Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και αποτελεί μια πρωτοποριακή πρωτοβουλία που φέρνει την καινοτομία στην παρακολούθηση και πρόβλεψη των αναγκών σε δεξιότητες.
Ο Μηχανισμός, ο οποίος αναβαθμίστηκε το 2024, χρησιμοποιεί δεδομένα από το μητρώο θέσεων εργασίας Εργάνη, την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) και το ευρωπαϊκό σύστημα ταξινόμησης δεξιοτήτων ESCO για να χαρτογραφήσει τις πιο περιζήτητες δεξιότητες ανά κλάδο, δημογραφική ομάδα και περιοχή. Το εργαλείο αυτό δοκιμάστηκε αρχικά στους κλάδους πληροφορικής και επικοινωνιών και φαρμακευτικής, με σχέδια επέκτασης σε όλους τους οικονομικούς κλάδους μέχρι το τέλος του 2025. Η πρωτοβουλία υποστηρίζεται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) και εντάσσεται στο πλαίσιο του προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρωπίνου Δυναμικού και Κοινωνική Συνοχή 2021-2027».
Γιατί είναι Καλή Πρακτική;
Ο Μηχανισμός αποτελεί μια εξαιρετική πρακτική για την ελληνική αλλά και την ευρωπαϊκή αγορά εργασίας για τους εξής λόγους:
- Ανάλυση Βασισμένη σε Δεδομένα: Συνδυάζει δεδομένα από πολλαπλές πηγές (Εργάνη, ΕΛΣΤΑΤ, ESCO) για να παρέχει ακριβείς προβλέψεις δεξιοτήτων, ξεπερνώντας τις προκλήσεις των παραδοσιακών ερευνών που έχουν ως βάση τα ερωτηματολόγια. Αυτό επιτρέπει την ταχεία και αξιόπιστη χαρτογράφηση των αναγκών της αγοράς εργασίας.
- Ενίσχυση Υπηρεσιών της ΔΥΠΑ: Το εργαλείο βοηθά τους συμβούλους απασχόλησης να παρέχουν πιο στοχευμένες υπηρεσίες, βελτιώνοντας την αντιστοίχιση μεταξύ ανέργων και κενών θέσεων εργασίας.
- Το 2024, 861 σύμβουλοι και 53 ανώτεροι υπάλληλοι της ΔΥΠΑ έλαβαν εκπαίδευση στη χρήση του Μηχανισμού, ενισχύοντας την αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών τους.
- Προσαρμογή Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων: Τα αποτελέσματα του Μηχανισμού οδηγούν στην αναμόρφωση των προγραμμάτων σπουδών στα ιδρύματα επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης (ΕΕΚ) της ΔΥΠΑ, εξασφαλίζοντας ότι οι εκπαιδευτικές προσφορές έχουν συνάφεια με τις τρέχουσες και μελλοντικές ανάγκες της αγοράς.
- Στήριξη Επιχειρήσεων και Εργαζομένων: Με τη χρήση της ευρωπαϊκής ταξινόμησης ESCO και την επικύρωση μέσω ομάδων εστίασης εργοδοτών, ο Μηχανισμός βοηθά τις επιχειρήσεις να προσδιορίσουν τις απαιτούμενες τεχνικές δεξιότητες και να επενδύσουν στην εκπαίδευση των εργαζομένων τους.
- Ευελιξία και Προσαρμοστικότητα: Το εργαλείο διαθέτει φιλική προς τον χρήστη διαδραστική διεπαφή που επιτρέπει την επιλογή δημογραφικών ή τοπικών δεδομένων, καθιστώντας το προσιτό σε διαφορετικά κοινά, όπως υπευθύνους χάραξης πολιτικής, συμβούλους απασχόλησης και φοιτητές.
- Συμβολή στη Χάραξη Πολιτικής: ο Μηχανισμός παρείχε τεκμηρίωση για την επικαιροποίηση της Εθνικής Στρατηγικής για την Αναβάθμιση Δεξιοτήτων και τη Σύνδεση με την Αγορά Εργασίας, η οποία έλαβε θετική αξιολόγηση από το Εθνικό Συμβούλιο Δεξιοτήτων Εργατικού Δυναμικού.
Αποτελέσματα και Οφέλη
Ο Μηχανισμός έχει ήδη επιφέρει σημαντικά αποτελέσματα:
- Βελτιωμένες Υπηρεσίες Απασχόλησης: Οι εκπαιδευμένοι σύμβουλοι της ΔΥΠΑ χρησιμοποιούν τις προβλέψεις δεξιοτήτων για καλύτερη αντιστοίχιση θέσεων εργασίας και ανέργων.
- Στοχευμένες Πολιτικές: Οι αναφορές του Μηχανισμού υποστηρίζουν τη χάραξη τεκμηριωμένων ενεργών πολιτικών για την αγορά εργασίας, μειώνοντας τις ανισορροπίες μεταξύ προσφοράς και ζήτησης δεξιοτήτων.
- Ενίσχυση της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης: Τα ιδρύματα ΕΕΚ της ΔΥΠΑ λαμβάνουν τακτική ενημέρωση για τις ανάγκες σε δεξιότητες, επιτρέποντας την προσαρμογή των προγραμμάτων τους.
- Ανθεκτικότητα της Αγοράς Εργασίας: Το εργαλείο συμβάλλει στην πρόληψη της ανεργίας και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας της αγοράς εργασίας μέσω προληπτικών μέτρων.
Διδάγματα και Παράγοντες Επιτυχίας
Η επιτυχία του Μηχανισμού οφείλεται στην απλοποιημένη παρουσίαση πολύπλοκων δεδομένων, την τακτική εκπαίδευση των συμβούλων και την επικύρωση των αποτελεσμάτων μέσω ομάδων εστίασης εργοδοτών. Ένα βασικό μάθημα είναι η ανάγκη για συνεχή εκπαίδευση των χρηστών του εργαλείου και η προσαρμογή του σε πιο φιλικές προς τον χρήστη μορφές, όπως η παροχή δεικτών για την ανεργία ανά επάγγελμα και περιοχή.
Συμπέρασμα
Ο Μηχανισμός Διάγνωσης Αναγκών Αγοράς Εργασίας αποτελεί μια υποδειγματική πρακτική που φέρνει την Ελλάδα πιο κοντά σε μια σύγχρονη, τεκμηριωμένη και ευέλικτη αγορά εργασίας. Με τη χρήση προηγμένων τεχνολογιών και δεδομένων, το εργαλείο όχι μόνο βελτιώνει τις υπηρεσίες της ΔΥΠΑ αλλά και ενισχύει τη σύνδεση μεταξύ εκπαίδευσης, εργοδοτών και εργαζομένων, συμβάλλοντας σε μια πιο ανθεκτική και ανταγωνιστική οικονομία. Η επέκτασή του σε όλους τους κλάδους μέχρι το τέλος του 2025 θα ενισχύσει περαιτέρω τη δυναμική της ελληνικής αγοράς εργασίας, καθιστώντας τον Μηχανισμό πρότυπο για άλλες χώρες.
