Οι Προοπτικές Απασχόλησης είναι μια ετήσια έκθεση του ΟΟΣΑ, η οποία εξετάζει τις τελευταίες τάσεις και εξελίξεις στη διεθνή αγορά εργασίας. Η έκδοση του 2025, Can we get through the demographic crunch? (Μπορούμε να ξεπεράσουμε τη δημογραφική κρίση;), διερευνά τη δυναμική της αγοράς εργασίας σε όλες τις χώρες του ΟΟΣΑ, εστιάζοντας στη γήρανση του πληθυσμού και στον καίριο ρόλο των ψηφιακών δεξιοτήτων στη διατήρηση της ενεργού συμμετοχής των παλαιότερων γενεών στο εργατικό δυναμικό.
Ένας από τους βασικούς παράγοντες που αναδιαμορφώνουν την αγορά εργασίας είναι η άνοδος της τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ), η οποία αυξάνει την ανάγκη των πολιτών και των εργαζομένων να αποκτήσουν ψηφιακές, επιχειρηματικές και διαχειριστικές δεξιότητες. Ταυτόχρονα, η χρήση της ΤΝ μπορεί να μειώσει τις συνήθεις γνωστικές και γραφικές δεξιότητες. Οι αλλαγές αυτές έχουν αντίκτυπο στους εργαζομένους μεγαλύτερης ηλικίας σε διαφορετικό βαθμό, ανάλογα με τον τομέα, το επίπεδο εκπαίδευσης και τις δεξιότητες.
Ομοίως, η διττή ψηφιακή και πράσινη μετάβαση δημιουργεί νέους τύπους θέσεων εργασίας και μαζί με αυτές την ανάγκη οι εργαζόμενοι να αναπτύξουν ισχυρότερο συνδυασμό ψηφιακών και τεχνικών δεξιοτήτων. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τις παλαιότερες γενιές, οι οποίες κινδυνεύουν να μείνουν πίσω χωρίς τη σωστή υποστήριξη.
Το ζήτημα συνδέεται επίσης με τους στόχους της ΕΕ για την ψηφιακή δεκαετία 2030, οι οποίοι έχουν ως στόχο το 80 % των πολιτών να διαθέτουν τουλάχιστον βασικές ψηφιακές δεξιότητες και η Ευρώπη να προσεγγίσει 20 εκατομμύρια ειδικούς στις ΤΠΕ. Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση για την κατάσταση της ψηφιακής δεκαετίας, η πρόοδος παραμένει αργή και οι στόχοι αυτοί ενδέχεται να μην επιτευχθούν εγκαίρως, εκτός εάν καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες για την τόνωση της κατάρτισης και των επενδύσεων σε δεξιότητες.
Από κοινού, οι προοπτικές του ΟΟΣΑ και της ΕΕ αναδεικνύουν μια απλή αλήθεια: η παροχή βοήθειας στους ανθρώπους για την ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων δεν αφορά μόνο την απασχολησιμότητα, αλλά και τη διασφάλιση ότι όλοι μπορούν να συμμετέχουν και να ευδοκιμούν στο μέλλον της εργασίας.
Τέλος, η έκθεση ζητεί μια στρατηγική που θα βασίζεται στα κίνητρα, την απασχολησιμότητα και τις ευκαιρίες για να βοηθηθούν οι εργαζόμενοι μεγαλύτερης ηλικίας να ευδοκιμήσουν και να διατηρήσουν τις οικονομικές επιδόσεις. Υπάρχουν ήδη καλές πρακτικές, όπως το πρόγραμμα Viamia της Ελβετίας (το οποίο προσφέρει επαγγελματικό προσανατολισμό σε εργαζομένους άνω των 40 ετών) και το Leap initiative της Εσθονίας (το οποίο ενσωματώνει την ΤΝ στην εκπαίδευση και την κατάρτιση για να βοηθήσει τα άτομα να προσαρμόσουν τις δεξιότητές τους στις νέες απαιτήσεις).
Για τη στήριξη των εκπαιδευομένων όλων των ηλικιών, οι αγορές εργασίας πρέπει να είναι χωρίς αποκλεισμούς και έτοιμες για το μέλλον. Η επένδυση στη διά βίου μάθηση σε ψηφιακές δεξιότητες είναι το κλειδί για τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας, αλλά η ευέλικτη εργασία, η επαγγελματική υγεία και οι χώροι εργασίας χωρίς αποκλεισμούς λόγω ηλικίας συμβάλλουν επίσης στη διατήρηση της απασχολησιμότητας και της ευημερίας.
Αναδημοσίευση κειμένου: « OECD Employment Outlook 2025: can we get through the demographic crunch? » , Digital Skills & Jobs Platform.
Επιμέλεια μετάφρασης: Εθνική Συμμαχία για τις Ψηφιακές Δεξιότητες & την Απασχόληση.
